Dinde kolaylık nedir?

Dinde kolaylık nedir?

Suâl: Dinde kolaylık var diye herkes kolayına geleni yapıyor. Dinimizde kolaylığın ölçüsü nedir?

Cevap: Evet ba'zı kimseler, (Dinde kolaylık vardır.) diyerek bilerek veya bilmeyerek dinimizi içten yıkmaya çalışıyorlar. Dinimizde ifrât ve tefritin yâni aşırılığın yeri yoktur. Dinimiz orta yolda olmayı emreder. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki:

(İşlerin hayırlısı vasat olanıdır.) [Beyhekî] [Vasat, ifrât ve tefritten uzak orta yol demektir. İfrât, normalden fazla, tefrit, normalden az demektir. Meselâ çok uyumak ifrât, çok az uyumak tefrittir. Çok yiyip içmek ifrât, çok az yemek ise tefrittir.]

İfrâata kaçarak gücünün yetmediği şekilde ibâdet etmeye çalışmak, meselâ geceleri hiç uyumadan namaz kılmak, gündüzleri hep oruç tutmak, hanımından uzak kalmak, et, süt, tatlı gibi şeyleri hiç yememek, iyi müslüman olmak demek değildir. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Kolay bir din ile gönderildim. Dinimizde ruhbanlık yoktur. Et yiyin, hanımlarınızla mübaşeret edin! [Nâfile] oruç da tutun! Tutmadığınız günler de olsun! [Nâfile] namaz da kılın! Uyuyun da. Ben bunlarla emrolundum.) [Taberânî]

Dinde Aşırı Gidenler

Şu hâlde yiyip içmeden, uyumadan ibâdet etmek zordur. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki:

(Din kolaylıktır. Dinde aşırı gideni din mağlup eder.) [Nesâî]

Günümüzde ifrâta kaçanlar azdır veya hiç yoktur. Fakat tefrite gidenler çoktur. (Dinde kolaylık var.) veya (Kolayını yapıyorum.) diyerek dini bozanlar çoktur. Emekli reformcunun kitâbı böyle yanlışlıklarla doludur. Şimdi birkaç misâl verelim.

Ayaklara mest giyiliyor, üstüne meshediliyor diyerek tırnaklara oje sürüp üstüne meshetmek câiz olmaz. Yâhut bugünkü naylon çoraplara meshetmek câiz olmaz. Çoraba meshetmek kolaylık ise de, dinin emri değişmiş olur, ibâdet sahîh olmaz.

Su bulunmadığı zaman teyemmüm etmek farzdır. Fakat dinde reformcuların dediği gibi sular kesilince hemen teyemmüm edin demek, dinde kolaylık değil, dini değiştirmektir. Ramazan yaza gelince tutmayıp, kışa tehir etmek de dini değiştirmek olur.

(Dinde kolaylık var.) diyerek namazları vaktinde kılmayıp, hepsini gece yatarken kılmak da dini değiştirmek olur. Hanefî'de gusülde ağzın içini yıkamak farzdır. Diğer mezheblerde farz değildir diyerek ağzın içini yıkamamak mezhepsizlik olur.

(Dinde zorluk yoktur, kolaylık vardır.) demek (Dinimizin verdiği ruhsatlardan faydalanın.) demektir.

Yoksa, (Herkes hoşuna giden şeyleri yapsın, hoşlanmadığı şeyleri yapmasın, ibâdetleri keyfine göre değiştirsin.) demek değildir. Dinde ufak bir değişiklik yapmak dinsizlik olur. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki:

(Dînimizde olmıyan bir şeyi çıkaranın, çıkardığı şey merduddur.) [Buhârî]

Kur'ân-ı kerîmde de meâlen, (Dinlerini oyuncak ve eğlence edinenleri bırak!) buyurulmaktadır. (En'âm 70)

(Zarûretler harâmları mubâh kılar.) Yâni zarûret nisbetinde harâm işlemek câiz olur. Fakat reformcunun dediği gibi, her ihtiyâç zarûret değildir. Paraya ihtiyâcı olan kimsenin fâizle para alması câiz olmaz.

Dinimizin ihtiyâç için bildirdiği ruhsatlardan istifâde edilir. (Her ihtiyâç bir zarûrettir.) denirse bütün harâmlar helâl edilmiş olur. Meselâ bir kimse, her türlü yiyeceği bulsa, fakat et bulamazsa, (Et yemek ihtiyâçtır.) diyerek domuz eti yiyemez (Her ihtiyâç zarûrettir.) diyerek müslümanları gusülsüz gezdirmekten sakınmalı, aşırılıklardan uzak durmalıdır.